Güneş’e en uzak altıncı gezegen olan Satürn’ün eşsiz halkaları, bilim insanları tarafından gerçekleştirilen yeni bir araştırma ile incelendi. Araştırmacılar, Satürn’ün halka sisteminin yaşını belirlemeye çalışarak, bu toz ve buzdan oluşan tabakanın ne kadar zamanda oluştuğunu ortaya çıkarmaya çalıştılar. Sonuçlar şaşırtıcı olsa da nihayetinde Satürn’ün halkalarının oluşma zamanı sorusunu cevaplandı.
BU HABERLER İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Güneş sisteminin en göz alıcı ve ünlü halka sistemi olan Satürn’ün halkaları, yapılan son veri analizleriyle 400 milyon yıldan daha eski olmadığı belirlendi. Satürn’ün halkalarının, yaklaşık 4,5 milyar yıl önce Güneş’in etrafındaki gaz ve toz bulutunun çökmesiyle birlikte diğer gezegenlerle beraber oluştuğunu gösteriyor. Bu bilgilere göre, Satürn’ün yaşına göre halkaların oldukça genç olduğunu söylemek mümkün. Verilere göre, Satürn’ün halkalarının oluşumu, muhtemelen 240 milyon yıl önce dinozorların Dünya’da gezindiği bir dönemde gerçekleşti.
Boulder Üniversitesi’nden fizikçi Sascha Kempf ve ekibi, zorlu bir araştırma süreciyle bu bulguları elde etti. NASA tarafından emekliye ayrılan Cassini uzay aracının 13 yıl boyunca topladığı verileri analiz etmek için çalıştı. Cassini, Satürn’ün atmosferine dalmadan önce gezegenin çevresinden 163 toz parçacığını topladı.
Yakın Zamanda Halkalar Yok Olacak
Kempf, yaptığı açıklamada “Satürn’ün halkalarını evinizdeki bir halı gibi düşünebilirsiniz. Eğer temiz bir halı serdiyseniz, sadece beklemek yeterlidir. Toz zamanla halının üzerinde birikecektir. Halkalar da benzer şekilde etkilenir.” şeklinde ifade etti. Araştırmacılar, Satürn’ün halkalarındaki toz birikimini ölçerek yapıların her yıl metrekare başına bir gramdan daha az toz biriktirdiğini tahmin ettiler.
Ayrıca, Satürn’ün halkalarının gezegenle karşılaştırıldığında nispeten yeni bir fenomen olduğunu ve kozmik ölçekte oldukça kısa bir süre içinde yok olabileceğini gösterdi. Halkalar, gaz devinin çekim kuvveti nedeniyle gezegenin içine doğru çekiliyor, ancak gökbilimciler, halkaların ne kadar daha süreleri olduğundan tam olarak emin değiller. Tahminlere göre, halkaların yok olması 15 ila 400 milyon yıl içinde gerçekleşebilir.
Satürn’ün Halkalarında Yeni Özellik
Galileo Galilei’nin 1610 yılında keşfettiği Satürn’ün halkaları, o zamandan beri bilim insanlarını büyülemeye devam ediyor. Ancak ilgi, 1800’lerde daha da arttı. Çünkü o zamanlar yapılan araştırmalar, halkaların aslında katı bir yapıya sahip olmadığını, daha çok küçük parçacıklardan oluştuğunu ortaya koydu.
Satürn’ü çevreleyen ve gaz devinin yüzeyinden yaklaşık 282.000 kilometre uzaklığa kadar uzanan yedi halka olduğu artık bilim insanları tarafından biliniyor. Bu halkalar, çoğunluğu Dünya’daki bir kaya parçasından daha büyük olmayan farklı boyutlardaki buz parçalarından oluşuyor.
Halkaların doğuşu, büyük bir gizem olarak kalmaya devam ediyor. Yirminci yüzyılda yaygın olan teorilerden biri, halkaların Satürn’ün kendisinin doğduğu zaman oluştuğunu öne sürüyordu. Ancak Kempf, bu fikrin sorunlu olduğunu belirtti. Satürn’ün halkalarının son derece “temiz” olduğunu ve neredeyse yüzde 98 oranında su buzundan oluştuğunu belirtti. Kempf, “Bu kadar saf bir yapıyla karşılaşmak neredeyse imkânsız” diye ekledi.
